Sura 6, Livestock (Al-An`ãm)
[6:0] به نام خدا، بخشنده ترين، مهربان ترين.
[6:1] ستايش خدا را که آسمان ها و زمين را آفريد و تاريکي ها و روشنايي را پديد آورد. با اين حال، کساني که به پروردگارشان ايمان ندارند، همچنان به انحراف ادامه مي دهند.
[6:2] اوست که شما را از گل آفريد، سپس طول عمر شما را از پيش تعيين کرد، طول عمري که فقط او آن را مي داند. با وجود اين، شما به شک خود ادامه مي دهيد.
[6:3] او تنها خداي آسمانها و زمين است. او نهان و آشكار شما را مي داند و از آنچه كسب مى كنيد، آگاه است.
[6:4] فرقي نمي کند که چه نوع مدرکي از جانب پروردگارشان برايشان بيايد، آنها با بيزاري از آن روي مي گردانند.
[6:5] هنگامي که حقيقت برايشان آمد، آن را تکذيب کردند. از اين رو، به عواقب بي توجهي خود گرفتار شده اند.
[6:6] آيا نديدهاند كه چه نسلهايي را پيش از آنها نابود كردهايم؟ ما در زمين به آنها بيش از شما استقرار داديم و نعمتهاي زيادي بر آنها ارزاني داشتيم و برايشان نهرهاي روان جاري ساختيم. سپس آنها را به خاطر گناهانشان هلاك كرديم و نسل ديگري را جايگزين آنها نموديم.
[6:7] حتي اگر كتابي قابل لمس براي آنها فرو مي فرستاديم كه بر روي كاغذ نوشته شده بود و آن را با دستهاي خود لمس مي كردند، كساني كه باور نمى كردند، مى گفتند: "اين جز شعبدهاي زيركانه نيست."
[6:8] آنها همچنين گفتند: "اي کاش فرشته اي با او فرود مي آمد!" اگر فرشته اي فرستاده بوديم، همه امور پايان يافته بود و ديگر مهلتي نمي يافتند.
لازمه آزمايش
[6:9] اگر فرشته اي فرستاده بوديم، او را به صورت يک مرد مي فرستاديم و آنان را چنان سردرگم نگاه مي داشتيم که اکنون هستند.
[6:10] رسولان پيش از تو مورد تمسخر قرار گرفتند. کساني که آنها را مسخره کردند، به عواقب تمسخر خويش گرفتار شدند.
[6:11] بگو: "در زمين بگرديد و عاقبت تکذيب کنندگان را ببينيد."
[6:12] بگو: "آنچه در آسمانها و زمين است از آن كيست؟" بگو: "از آن خداست." او رحمت را صفت خود قرار داده است. مطمئنا، او همگي شما را در روز رستاخيز احضار خواهد كرد، روزي كه اجتناب ناپذير است. آنان كه نفس خود را از دست مي دهند، كساني هستند كه باور ندارند.
[6:13] از آن اوست آنچه در شب و روز سكني دارد. اوست شنوا، دانا.
[6:14] بگو: "آيا غير از خدا كسي را به عنوان مولا و سرور قبول كنم و حال آنكه او آغازكننده آسمانها و زمين است، اوست كه طعام مي دهد ولي طعام داده نمى شود؟" بگو: "به من امر شده است كه با اخلاص هرچه تمام تر تسليم باشم و مشرك نباشم."
[6:15] بگو: "اگر از پروردگارم نافرماني کنم، از مجازات آن روز عظيم مي ترسم.
[6:16] "هر کس در آن روز (از مجازات) رهايي يابد، به رحمت او نائل شده است. و اين بزرگ ترين پيروزي است."
خداست که خوشبختي را تحت کنترل دارد
[6:17] اگر گزندي از جانب خدا به تو برسد، هيچ کس جز او نمي تواند آن را برطرف سازد و اگر خيري به تو برساند، اوست قادر مطلق.
[6:18] او مافوق مخلوقات خويش است. اوست حكيمترين، آگاه.
قرآن، تمام قرآن و نه هيچ چيز جز قرآن
[6:19] بگو: "شهادت چه كسي بالاترين است؟" بگو: "شهادت خدا. او ميان من و شما شاهد است كه اين قرآن* به من وحي شده است، تا آن را به شما و به هر كس كه به آن دست يابد، ابلاغ كنم. درواقع، شما در كنار خدا به خدايان ديگر هم شهادت مى دهيد." بگو: "من مانند شما تشهد نمى گويم؛ فقط يك خدا وجود دارد و من شرك شما را رد مى كنم.
Footnote
[6:20] كساني كه به آنها كتاب آسماني دادهايم، اين را مى شناسند، همان طور كه فرزندان خود را مى شناسند. آنان كه ايمان نمى آورند، کساني هستند که نفس خويش را از دست مي دهند.
[6:21] چه كسي پليدتر از آن كه درباره خدا دروغ بگويد، يا آيات او را رد كند؟ ستمكاران هرگز موفق نمي شوند.
مشرکان شرک خود را انکار مي کنند
[6:22] روزي که همه آنان را احضار کنيم، از مشرکان خواهيم پرسيد: "کجا هستند شريکاني که قرار مي داديد؟"
[6:23] پاسخ مصيبت بارشان چنين خواهد بود: "به خدايي که پروردگار ماست، ما هرگز مشرک نبوديم."*
Footnote
[6:24] بنگر که چگونه به خود دروغ گفتند و چگونه معبوداني که از خود ساخته بودند، آنها را ترک کرده اند.
[6:25] بعضي از آنها به تو گوش مي دهند، ولي ما بر دل هايشان پرده مي افکنيم و در گوش هايشان ناشنوايي، تا آن را نفهمند. بنابراين، هيچ فرقي نمي کند که چه نوع مدرکي ببينند، آنها نمي توانند ايمان بياورند. از اين رو، هرگاه نزد تو آيند که با تو مجادله كنند، کافران مي گويند: "اينها افسانه هايي از گذشته است."
[6:26] آنها ديگران را از اين (قرآن) باز مي دارند، چنانکه خودشان از آن کناره مي گيرند و بدين ترتيب، تنها خود را نابود مي کنند، بي آنکه دريابند.
[6:27] اگر فقط مي توانستي آنها را هنگامي كه با آتش دوزخ روبرو مي شوند، ببيني! در آن هنگام خواهند گفت: "واي بر ما. آه، اي كاش مى توانستيم بازگرديم تا هرگز آيات پروردگارمان را تكذيب نكنيم و به مؤمنان بپيونديم."
[6:28] حقيقت امر اين است که (آنها براي اين مي گويند که) اسرارشان فاش شده است. اگر بازگردند، دقيقا همان جرم ها* را دوباره مرتکب خواهند شد. آنها دروغگو هستند.
Footnote
[6:29] (در ضمير ناخودآگاه) مى گويند: "ما فقط در اين دنيا زندگي مى كنيم؛ ما برانگيخته نخواهيم شد."
[6:30] اگر فقط مى توانستي آنها را هنگامي كه نزد پروردگارشان مى ايستند، ببيني! او خواهد گفت: "آيا اين حقيقت ندارد؟" آنها مى گويند: "بله، به پروردگارمان سوگند." او مى گويد: "شما در نتيجه كفرتان سزاوار مجازات شدهايد."
[6:31] بازندگان درواقع كساني هستند كه به ديدار خدا ايمان ندارند، تا آنكه آن ساعت ناگهان برايشان فرا رسد، سپس مي گويند: "ما از اينكه عمر خود را در اين دنيا تلف كرديم، سخت پشيمانيم." آنها بار گناهانشان را بر دوش خود حمل خواهند كرد؛ چه بار شومي!
ارزيابي اولويت هايمان
[6:32] زندگي اين دنيا جز ظواهر و خيالي واهي نيست، در حالي كه سراي آخرت براي پرهيزكاران به مراتب بهتر است. آيا نمي فهميد؟!
[6:33] ما مي دانيم که تو از گفته هايشان ناراحت مي شوي. اين را بدان که اين تو نيستي که آنها تکذيب مي کنند؛ بلکه اين آيات خداست که ستمکاران ناديده مي گيرند.
[6:34] رسولان پيش از تو نيز تکذيب شده اند و در برابر تکذيب ها ثابت قدمانه مقاومت کردند. آنها آزارها ديدند تا آنکه پيروزي ما فرا رسيد. چنين است روش خدا که هرگز تغيير نخواهد کرد. بنابراين، سرگذشت رسولان من بايد براي تو سرمشق باشد.
[6:35] اگر تكذيب آنها بر تو گران مي آيد، بدان كه حتي اگر يك تونل سرتاسري از وسط زمين حفر مي كردي، يا از نردباني به سوي آسمان بالا مي رفتي و معجزهاي برايشان مي آوردي (باز هم ايمان نمى آوردند). اگر خدا مي خواست، مي توانست همه آنها را با هم هدايت كند. بنابراين، تو مانند نادانان رفتار نكن.
[6:36] فقط کساني پاسخ خواهند داد که گوش مي دهند. خدا مردگان را بر مي انگيزد؛ آنها سرانجام به سوي او بازمي گردند.
[6:37] آنها گفتند: "اي كاش نشانه خاصي از جانب پروردگارش بر او نازل مي شد!" بگو: "خدا قادر است نشانهاي بفرستد، ولي اكثرشان نمي دانند."
حيوانات و پرندگان، مخلوقات تسليم شده
[6:38] تمام مخلوقات روي زمين و تمام پرندگاني که با بال هاي خود پرواز مي کنند، جماعت هايي مانند شما هستند. ما در اين کتاب* از بيان هيچ نکته اي، دريغ نکرده ايم. تمام اين مخلوقات، نزد پروردگارشان احضار خواهند شد.
Footnote
معجزه دربرگيرنده قرآن
[6:39] كسانى كه مدرک هاي ما را رد مى كنند، كر و گنگ هستند و در تاريكى مطلق به سر مي برند. خدا هر كه را بخواهد، به بيراهه مي فرستد و هر كه را بخواهد، در راه مستقيم قرار مي دهد.
[6:40] بگو: "اگر عذاب خدا بر شما مي آمد، يا آن ساعت فرا مي رسيد، چه مي كرديد؟ آيا غير از خدا به كس ديگري التماس مي كرديد، اگر راست مى گوييد؟"
[6:41] واقعيت اين است که: فقط او را مي خوانيد و اوست که اگر بخواهد، به دعاي شما پاسخ مي دهد، و شما معبودان خود را فراموش مي كنيد.
[6:42] ما براي امتهاي پيش از تو نيز (رسولاني) فرستادهايم و آنها را با سختى و مصيبت امتحان كرديم، باشد كه دست به دعا بردارند.
[6:43] اگر فقط هنگامي كه مورد آزمايش قرار مي گرفتند، درخواست مي كردند! درعوض، فقط دل هايشان سخت شد و شيطان اعمالشان را در نظرشان زيبا جلوه داد.
روش
[6:44] بنابراين، وقتي به آن پيامي كه به آنها داده شده است، بى اعتنايي كنند، ما همه درها را به روي آنها مى گشاييم. سپس، درست در حالي كه از آنچه به آنها داده شد، لذت مى برند، ناگهان آنها را مجازات مي كنيم؛ آنها به كلي متحير و مبهوت مي شوند.
[6:45] ستمكاران اين چنين هلاك شدند. ستايش خدا را، پروردگار عالم.
تنها خدا شايستهء پرستش است
[6:46] بگو: "اگر خدا شنوايي شما و بينايي شما را مي گرفت و بر افکارتان مهر مي زد، چه مي کرديد؟ کدام خدا، جز خدا قادر است آنها را به شما بازگرداند؟" بنگر که چگونه آيات را شرح مي دهيم و بنگر که چگونه در انحراف به سر مي برند!
[6:47] بگو: "اگر عذاب خدا ناگهاني، يا پس از اخطار بر شما مي آمد، چه مى كرديد؟ آيا اين ستمكاران نيستند كه سزاوار هلاكت مى شوند؟"
نقش رسولان
[6:48] ما رسولان را نمي فرستيم مگر به عنوان مژده دهنده و هشداردهنده. كسانى كه باور كنند و خود را اصلاح نمايند، ترس و اندوهى نخواهند داشت.
[6:49] و اما كساني كه آيات ما را نمى پذيرند، به خاطر شرارتشان سزاوار عذاب مي شوند.
[6:50] بگو: "من به شما نمي گويم كه صاحب گنجهاي خدا هستم. من نه از آينده خبر دارم، نه به شما مي گويم كه فرشتهام. من فقط از آنچه بر من وحي شده است، پيروي مي كنم." بگو: "آيا كور و بينا برابرند؟ آيا نمي انديشيد؟"
[6:51] و با اين (قرآن) كساني را كه به محشورشدن نزد پروردگارشان حرمت مي نهند، پند بده- آنها جز او نه مولا و سروري دارند و نه شفاعت كنندهاى- باشد كه رستگار شوند.
[6:52] و آنان را كه روز و شب پروردگار خود را مى خوانند و خود را فقط به او اختصاص مي دهند، از خود دور نكن. نه تو مسئول حساب آنها هستي و نه آنها مسئول حساب تو. اگر آنها را طرد كني، از ستمكاران خواهي بود.
[6:53] ما اين چنين مردم را به وسيله يکديگر مي آزماييم، تا (با تمسخر) بگويند: "آيا اينان هستند مردمي که نعمت خدا شامل حالشان شده است؟" آيا خدا از افراد سپاسگزار آگاه نيست؟
[6:54] هرگاه کساني که به آيات ما ايمان دارند نزد تو آيند، بگو: "سلام عليکم (صلح بر شما). پروردگار شما رحمت را صفت خويش قرار داده است. بنابراين، هر يک از شما که از روي ناداني ستم كند و سپس توبه کند و خود را اصلاح نمايد، پس اوست آمرزنده، مهربان ترين."
[6:55] ما آيات را اين چنين توضيح مى دهيم و راههاي گناهكاران را مشخص مى كنيم.
[6:56] بگو: "من از عبادت آنچه شما در كنار خدا مي پرستيد، نهي شدهام." بگو: "من از عقايد شما پيروي نخواهم كرد. در غير اين صورت، به گمراهي خواهم رفت و هدايت نخواهم شد."
[6:57] بگو: "من از جانب پروردگارم مدرك محكمي در دست دارم و شما آن را نپذيرفتهايد. من در آوردن عذابي كه براي آن مرا به مبارزه مي طلبيد، اختياري ندارم. قضاوت فقط به خدا تعلق دارد. او حق را بيان مي كند و اوست بهترين قاضي."
[6:58] بگو: "اگر اختيار آوردن عذابي كه از من به مبارزه مي طلبيد، با من بود، تمام ماجرا از مدتها پيش خاتمه يافته بود. خدا بهتر مى داند كه چه كساني ستمكارند."
خداوند صاحب اقتدار
[6:59] كليدهاي تمام اسرار نزد اوست؛ جز او هيچ كس آنها را نمي داند. او به هر چيز در خشكي و دريا، آگاه است. هيچ برگي بدون علم او نمى افتد. نه دانهاي در عمق خاك وجود دارد و نه هيچ تر و خشكي باشد كه در پروندهاي كامل ثبت نشده باشد.
مرگ و زندگى: هر روز مي ميريم و برانگيخته مي شويم
[6:60] اوست كه شما را در طي شب مي ميراند و حتي از كوچك ترين حركت شما در طول روز آگاه است. او هر روز صبح شما را بر مي انگيزد، تا زماني كه عمرتان به پايان رسد، سپس بازگشت نهايي شما به سوي اوست. او شما را از آنچه كرده بوديد، آگاه خواهد كرد.
[6:61] او مافوق مخلوقات خويش است، او براي حفاظت شما نگهباناني تعيين مى كند. هنگامي كه وقت معين مرگ هر يك از شما فرا رسد، رسولان ما بي درنگ او را مى ميرانند.
[6:62] سپس همگي به سوي خدا، مولا و سرور حقيقي خود بازگردانده مى شوند. مسلما، او داور نهايي است؛ اوست دقيقترين حسابرس.
[6:63] بگو: "چه کسي مي تواند شما را از تاريکي هاي خشکي و يا دريا نجات دهد؟" شما او را به بانگ بلند و در نهان به التماس مي خوانيد: "اگر او اين بار ما را نجات دهد، تا ابد سپاسگزار خواهيم بود."
[6:64] بگو: "خدا اين بار و نيز دفعات ديگر نجاتتان مي دهد، با اين حال باز هم ديگران را با او سهيم مي کنيد."
[6:65] بگو: "يقينا او قادر است که از بالاي سرتان، يا از زير پايتان عذابي بر شما بفرستد. يا مي تواند شما را به چندين گروه تقسيم کند تا طعم جور و ستم يکديگر را بچشيد. بنگر که چگونه آيات را توضيح مي دهيم، باشد كه بفهمند."
[6:66] مردم تو اين را تکذيب کرده اند، اگرچه اين حقيقت است. بگو: "من حافظ شما نيستم."
[6:67] هر پيشگويي در اين، به وقوع خواهد پيوست و شما مطمئنا خواهيد فهميد.
احترام به کلام خدا
[6:68] اگر ديدي آيات ما را مسخره مي کنند، از آنها دوري کن تا به موضوعي ديگر بپردازند. اگر شيطان باعث شد فراموش کني، پس، همين که به ياد آوردي، ديگر با چنين مردم پليدي منشين.
[6:69] پرهيزكاران مسئول سخنان چنين مردمي نيستند، ولي ممکن است تذکر مفيد واقع شود؛ باشد كه نجات يابند.
[6:70] به كساني كه دين خود را بيهوده مي گيرند و آن را مانند روابط اجتماعي تلقي مي كنند و كاملا مجذوب زندگي اين دنيا شدهاند، اعتنا نكن. با اين (قرآن) به آنها تذكر بده، تا مبادا نفسي در نتيجه بدي هايي كه كسب كرده است، رنج ببرد. آن نفس جز خدا نه مولا و سروري دارد و نه شفاعت كنندهاي. اگر مي توانست هر گونه غرامتي م بپردازد، پذيرفته نمي شد. آنها از نتيجه اعمال پليد خود رنج مى برند؛ و به سبب كفرشان سزاوار نوشيدني هاي دوزخي و مجازاتي دردناك شدهاند.
[6:71] بگو: "آيا جز خدا چيزى را بخوانيم که قادر نيست به ما سود يا زياني برساند و پس از آنکه خدا ما را هدايت کرده است، عقب گرد كنيم؟ در اين صورت، به کساني ملحق شده ايم که تحت نفوذ شياطين هستند و كاملا سردرگمند و در آن حال دوستانشان براي نجات آنها مي کوشند: 'بياييد با ما در راه راست بمانيد.' " بگو: "هدايت راستين هدايت خداست. به ما امر شده است که تسليم پروردگار عالم باشيم.
[6:72] "و نمازها (ارتباط با خدا) را به جا آوريم و به هيبت و حرمت او ارج نهيم- او يكتايي است كه (براي حسابرسي) نزد او احضار خواهيد شد."
[6:73] اوست که آسمان ها و زمين را، بحق آفريد. هرگاه بگويد: "باش،" هست. کلام او حقيقت مطلق است. روزي که در صور دميده شود، فرمانروايي مطلق از آن اوست. داناي نهان و آشکار. اوست حکيم ترين، آگاه.
مناظره ابراهيم با مشرکان
[6:74] به يادآور که ابراهيم به پدرش، آزر، گفت: "چگونه مي تواني مجسمه ها را به عنوان خدا پرستش کني؟ اين طور که مي بينم تو و قومت سخت گمراه شده ايد."
[6:75] ما به ابراهيم شگفتي هاي آسمانها و زمين را نشان داديم و او را از نعمت يقين برخوردار كرديم.
[6:76] هنگامي که شب فرا رسيد، سياره اي درخشان را ديد و گفت: "شايد اين پروردگار من باشد." و چون ناپديد شد، گفت: "دوست ندارم (خداياني را) که ناپديد مي شوند."
[6:77] هنگامي که ديد ماه طلوع مي کند، گفت: "شايد اين پروردگار من باشد!" و چون ناپديد شد، گفت: "اگر پروردگارم مرا هدايت نکند، از گمراهان خواهم بود."
[6:78] هنگامي که ديد خورشيد طلوع مي کند، گفت: "اين بايد پروردگار من باشد. اين از همه بزرگ تر است." ولي چون غروب کرد، گفت: "اي قوم من، من شرک شما را محکوم مي کنم.
[6:79] "من خود را مطلقا به آن يكتايي اختصاص دادهام كه آغازكننده آسمانها و زمين است؛ من هرگز مشرك نخواهم بود."
[6:80] قومش با او مجادله كردند. او گفت: "آيا درباره خدا با من مجادله مي کنيد، پس از آنکه او مرا هدايت کرده است؟ من از معبوداني که شريک مي سازيد، ترسي ندارم. هيچ اتفاقي براي من رخ نمي دهد، مگر به خواست پروردگارم. وسعت دانش پروردگار من همه چيز را در بر مي گيرد. آيا توجه نمي کنيد؟
[6:81] "چرا بايد از معبودان شما بترسم؟ اين شما هستيد كه بايد بترسيد، زيرا به جاي خدا به پرستش معبوداني مشغول شدهايد كه هيچ قدرتي براي كمك به شما ندارند. كدام گروه بيشتر سزاوار امنيت است، اگر مى دانيد؟"
امنيت کامل براي مؤمنان
[6:82] كساني كه ايمان مي آورند و ايمان خود را به شرك آلوده نمى كنند، سزاوار امنيت كامل شدهاند و حقيقتا هدايت يافتهاند.
[6:83] اين چنين بود برهان ما، که با آن از ابراهيم در برابر قومش پشتيباني کرديم. ما هر که را بخواهيم به درجات بالاتر مي رسانيم. پروردگار تو حکيم ترين است، داناي مطلق.
[6:84] و به او اسحاق و يعقوب را عطا کرديم و هر دو را هدايت نموديم. همين طور، نوح را پيش از آن هدايت کرديم، و از نسل او داوود، سليمان، ايوب، يوسف، موسي و هارون را (هدايت کرديم). ما پرهيزكاران را اين چنين پاداش مي دهيم.
[6:85] و نيز، زکريا، يحيي، عيسي و الياس؛ همگي صالح بودند.
[6:86] و اسماعيل، اليسع، يونس و لوط؛ ما يکايک آنها را بر تمام مردم برتري داديم.
[6:87] از ميان نياکانشان، نوادههايشان و خواهران و برادرانشان، بسياري را برگزيديم و در راهي مستقيم هدايت كرديم.
[6:88] اين چنين است هدايت خدا، که با آن هريک از بندگان برگزيده اش را هدايت مي کند. چنانچه کسي از آنها به شرک آلوده مي شد، تمام اعمالش باطل مي شد.
[6:89] آنان كساني بودند كه به آنها كتاب آسماني، حكمت و نبوت داديم. اگر اين مردم ايمان نياورند، كسان ديگري را جانشين آنها خواهيم كرد و آن مردم جديد كافر نخواهند بود.
[6:90] اينان كساني هستند كه از جانب خدا هدايت يافتهاند؛ تو بايد در راه آنان هدايت شوي. بگو: "من از شما هيچ مزدي نمي خواهم. بلكه اين پيامي است براي تمام مردم."
پيام هاي خدا به جهانيان
[6:91] آنها هرگز قدر خدا را چنانکه شايسته اوست، ندانستند. از اين رو، گفتند: "خدا بر هيچ بشري چيزي نازل نمي کند." بگو: "پس چه کسي آن کتاب آسماني را که موسي با نور و هدايت براي مردم آورد، نازل کرد؟" شما آن را روي کاغذ آورديد تا آن را اعلام کنيد، در حالي كه بسياري از آن را پنهان مي كنيد. به شما چيزي آموخته شد که هرگز نمي دانستيد- نه شما و نه والدين شما. بگو: "خدا (يكتايي است که آن را وحي کرد)،" پس آنها را به حال خود رها کن تا بازي کنان، در غفلت خود فرو روند.
[6:92] اين نيز كتاب آسماني مباركي است كه ما نازل كردهايم، تصديق کننده كتب آسماني پيشين. باشد كه به مهم ترين جامعه* و به مردم حوالي آن هشدار دهي. آنان كه به آخرت ايمان دارند، به اين (كتاب) ايمان مي آورند و نمازها (ارتباط با خدا) را به جا مي آورند.
Footnote
رسولان دروغين محکوم اند
[6:93] چه كسي پليدتر از آن كه از خود دروغ بسازد و آن را به خدا نسبت دهد، يا بگويد: "به من وحي الهي شده است،" در حالي كه چنين وحي اي به او نشده باشد، يا بگويد: "من هم مي توانم عين آيات خدا را بنويسم؟" اگر فقط مي توانستي اين ستمكاران را هنگام مرگ ببيني! فرشتگان دست هاي خود را به سوي آنها دراز مي كنند و مي گويند: "نفس خود را رها كنيد. امروز، سزاوار عذابي شرم آور شدهايد، زيرا درباره خدا غير از حقيقت سخن مى گفتيد و براي پذيرفتن آيات او بسيار متكبر بوديد.
[6:94] "شما تک و تنها نزد ما بازگشته ايد، درست همان گونه که نخستين بار شما را آفريديم، و آنچه را به شما ارزاني داشته بوديم پشت سر نهاديد. شفيعاني را که شريک قرار داديد و ادعا مي کرديد که به شما کمک خواهند کرد، با شما نمي بينيم. تمام پيوندها ميان شما قطع شده است؛ شريكاني كه قرار داديد، شما را ترک کرده اند."
عظمت خدا
[6:95] خداست که موجب مي شود دانه ها و هسته ها شکافته شوند و جوانه زنند. او زنده را از مرده به وجود مي آورد و مرده را از زنده. چنين است خدا؛ چگونه توانستيد منحرف شويد!
[6:96] هنگام سپيده دم، اوست كه موجب مي شود صبح پديد آيد. او شب را آرام قرار داد و خورشيد و ماه را وسيله اي براي محاسبه زمان. چنين است طراحي آن صاحب اقتدار، داناي مطلق.
[6:97] و اوست که ستارگان را براي شما پديد آورد تا در تاريکي هاي خشکي و دريا راهنماي شما باشند. ما آيات را اين چنين براي مردمي که مي دانند، روشن مي کنيم.
[6:98] او شما را از يك تن آغاز كرد و درباره مسير و سرنوشت نهايي شما تصميم گرفت. ما آيات را اين چنين براي مردمي كه مي فهمند، روشن مى كنيم.
[6:99] اوست يكتايي که از آسمان آب فرو مي فرستد که ما با آن انواع گياهان را مي رويانيم. ما از سبزينه انواع دانه هاي مرکب، درختان نخل با خوشه هاي آويخته و باغ هاي انگور، زيتون و انار توليد مي کنيم؛ ميوه هايي که مشابهند، ولي متفاوت هستند. به ميوه هايشان توجه کنيد که چگونه رشد مي کنند و به ثمر مي رسند. در آنها نشانه هايي است براي مردمي که ايمان دارند.
[6:100] با اين حال، آنها از ميان جنها شريكاني در كنار خدا قرار مي دهند، در حالي كه اوست كه آنها را خلق كرد. آنها بدون هيچ دانشي حتي پسران و دختراني به او نسبت مي دهند. تجليل او را. او بالاترين است، بسيار برتر از ادعاهاي آنها.
[6:101] آغازكننده آسمان ها و زمين. چطور مي تواند پسري داشته باشد، در حالي كه هرگز جفتي نداشته است؟ او همه چيز را آفريد و او از همه چيز کاملا آگاه است.
خدا
[6:102] چنين است خدا پروردگار شما، جز او خدايي نيست، خالق همه چيز. فقط او را بپرستيد. همه چيز تحت كنترل اوست.
[6:103] هيچ ديدهاي نمي تواند او را در بر گيرد، ولي او به هر ديدهاي احاطه دارد. اوست دلسوز، آگاه.
[6:104] نور هدايت از جانب پروردگارتان براي شما آمده است. و اما كساني كه مى توانند ببينند، به نفع خود و كساني كه مى خواهند كور باشند، به ضرر خود عمل كردهاند. من محافظ شما نيستم.
[6:105] ما آيات را اين چنين توضيح مى دهيم و آنها را براي مردمي كه مى دانند، روشن مي كنيم، تا ثابت كنيم كه تو دانشي دريافت كردهاي.
[6:106] از آنچه كه از جانب پروردگارت بر تو وحي شده است، پيروي كن. جز او خدايي نيست و به مشركان اعتنا نكن.
[6:107] اگر خدا مي خواست، آنها بت پرستي نمي کردند. ما تو را به عنوان محافظ آنها تعيين نکرديم و تو وکيل مدافع آنها نيستي.
[6:108] بتهايي را كه در كنار خدا قرار مي دهند، لعنت نكنيد، تا مبادا آنها از روي ناداني، كفر بگويند و خدا را لعنت كنند. ما عمل هر گروهي را در نظرشان زيبا جلوه دادهايم. سرانجام، آنها به سوي پروردگار خود بازمي گردند. سپس او آنها را از آنچه كرده بودند، آگاه مى كند.
[6:109] آنها قاطعانه به خدا سوگند مي خورند که اگر معجزه اي برايشان مي آمد، حتما ايمان مي آوردند. بگو: "معجزات فقط از جانب خدا مي آيد." بايد بدانيد كه اگر معجزه اي هم برايشان مي آمد، به کفر ادامه مي دادند.
[6:110] ما افكار و قلبهايشان را كنترل مي كنيم. بنابراين از آنجايي كه خودشان تصميم گرفتند ايمان نياورند، ما آنها را در ستمكاريشان، سرگردان رها مى كنيم.
نتيجه تصميم خودشان
[6:111] حتي اگر فرشتگان را نزدشان فرو مي فرستاديم؛ حتي اگر مردگان با آنان سخن مي گفتند؛ حتي اگر تمام معجزات را در برابرشان حاضر مي کرديم؛ نمي توانند ايمان بياورند، مگرآنکه خدا بخواهد. مسلما، بيشترشان در ناداني به سر مي برند.
حديث و سنت: ساخته دشمنان پيامبر
[6:112] ما اجازه داده ايم که دشمنان هر پيامبري- شياطين انس و جن- کلمات به ظاهر زيبا به يکديگر الهام کنند تا يکديگر را فريب دهند. اگر پروردگارت مي خواست، آنها چنين نمي کردند. به آنها و سخنان ساختگي شان اعتنا نكن.
معيار مهم / نشانه کفر
[6:113] اين براي آن است كه بگذاريم كساني كه به آخرت ايمان ندارند، به چنين سخناني ساختگي گوش دل سپرند و آنها را بپذيرند و بدين ترتيب، اعتقادات واقعي خود را برملا سازند.*
Footnote
قرآن: کامل با تمام جزييات
[6:114] آيا غير از قانون خدا به منبع ديگري رجوع كنم، در حالي كه او اين كتاب را با تمام جزئيات* براي شما نازل كرده است؟ كساني كه كتاب آسماني دريافت كردند، تشخيص مي دهند كه اين از جانب پروردگارت با حقيقت نازل شده است. هيچ شكي به خود راه نده.
Footnote
[6:115] کلام پروردگارت در صداقت و عدالت، کامل است.* هيچ چيز کلمات او را لغو نمي کند. اوست شنوا، داناي مطلق.
Footnote
[6:116] اگر از اكثر مردم روي زمين اطاعت كني، تو را از راه خدا منحرف خواهند كرد. آنها فقط از گمان خود پيروي مى كنند؛ آنها فقط حدس مي زنند.
[6:117] پروردگار تو کاملا مي داند که چه کساني از راه او خارج شده اند و کاملا مي داند که چه کساني هدايت يافته اند.
[6:118] از آنچه نام خدا بر آن ذكر شده است بخوريد، اگر حقيقتا به آيات او ايمان داريد.
فرصتى براى به يادآوردن خدا: قبل ازخوردن، نام خدا را ذکر کنيد
[6:119] چرا از آنچه نام خدا بر آن ياد شده است، نمي خوريد؟ او آنچه را برايتان حرام است، با جزئيات کامل بيان کرده است، مگر آنکه ناچار شويد. درواقع، بسياري از مردم بدون دانش، با عقايد شخصي خود، ديگران را گمراه مي کنند. پرورگار تو از متجاوزان کاملا آگاه است.
[6:120] از گناهان آشكار و نهان بپرهيزيد. كساني كه مرتكب گناه شدهاند، مسلما براي ستمكاري هايشان مجازات خواهند شد.
[6:121] از آنچه نام خدا بر آن ياد نشده است نخوريد، زيرا پليد است. شياطين به ياران خود الهام مي کنند که با شما به مجادله برخيزند؛ اگر از آنها اطاعت کنيد، شما نيز از مشرکان خواهيد بود.*
Footnote
[6:122] آيا كسي كه مرده بود و ما به او حيات بخشيديم و برايش نوري فراهم كرديم تا بتواند در ميان مردم حركت كند، با كسي كه در تاريكي مطلق به سر مي برد و هرگز نمى تواند از آن خارج شود، برابر است؟ اعمال كافران اين چنين در نظرشان زيبا جلوه داده شده است.
[6:123] ما اجازه مي دهيم كه در هر جامعهاي، رهبران مجرم حيله كنند و نقشه بكشند. ولي آنها فقط عليه نفس خويش نقشه مي كشند و حيله مي كنند، بدون آنكه دريابند.
زير سؤال بردن حکمت خدا
[6:124] هرگاه مدرک محكمي براي آنها بيايد، مي گويند: "ما ايمان نمي آوريم مگر آنكه آنچه به رسولان خدا داده شده است، به ما نيز داده شود!" خدا دقيقا مي داند چه كسي براي رساندن پيامش صلاحيت بيشتري دارد. چنين مجرماني نزد خدا از ذلت و خواري رنج خواهند برد و در نتيجه حيلههاي شيطاني خود به مجازاتي شديد گرفتار خواهند شد.
علوم قرآني بسي فراتر از پيشرفت هاي بشري
[6:125] خدا هر كه را بخواهد هدايت كند، سينهاش را براي تسليم شدن مي گشايد و كسي را كه بخواهد گمراه كند، سينهاش را در تنگنا و فشار قرار مي دهد، مانند كسي كه به سوي آسمان بالا مي رود. خدا، كساني را كه ايمان نميي آورند، اين چنين لعنت مي كند.
[6:126] اين است راه مستقيم به سوي پروردگار تو. ما آيات را براي مردمي كه توجه مي كنند، توضيح دادهايم.
[6:127] آنها سزاوار سراي صلح در نزد پروردگارشان هستند؛ او به پاس اعمالشان مولا و سرور آنهاست.
[6:128] آن روزي خواهد آمد كه او همگي آنها را احضار كند (و بگويد): "اي جنيان، شما بسياري از انسانها را در اختيار خود گرفتيد." انسانهاي همزاد آنها خواهند گفت: "پروردگار ما، ما از همنشيني يكديگر لذت برديم تا عمري را كه تو براي ما معين كرده بودي به هدر داديم." او خواهد گفت: "دوزخ سرنوشت شماست." آنها به خواست خدا، تا ابد در آنجا به سر مي برند. پروردگار تو حكيم است، داناي مطلق.
[6:129] ما اين چنين ستمکاران را همزاد يکديگر قرار مي دهيم، تا تنبيهي باشد براي تجاوزشان.
[6:130] اي جنها و انسانها، آيا از ميان خود رسولاني دريافت نكرديد كه آيات مرا برايتان خواندند و شما را درباره ملاقات اين روز هشدار دادند؟ آنها خواهند گفت: "ما عليه خود شهادت مي دهيم." آنها كاملا سرگرم زندگي دنيوي شدند و عليه خود شهادت خواهند داد كه كافر بودند.
[6:131] اين براي نشان دادن آن است كه پروردگار تو هرگز جامعهاي را كه مردم آن آگاه نيستند، به ناحق هلاك نمي كند.
[6:132] هر کس نسبت به اعمال خود به درجاتي نائل خواهد شد. پروردگار تو هرگز از آنچه مي کنند، غافل نيست.
[6:133] پروردگار تو غني است؛ صاحب تمام رحمت ها. اگر بخواهد، مي تواند شما را از ميان بردارد و هر که را بخواهد جايگزين شما کند، درست همان گونه که شما را از نسل مردمي ديگر به وجود آورد.
[6:134] آنچه به شما وعده داده شده است، به وقوع خواهد پيوست و شما هرگز نمي توانيد از آن بگريزيد.
[6:135] بگو: "اي قوم من، شما تمام سعي خود را بکنيد و من نيز چنين خواهم کرد. مطمئنا خواهيد فهميد که برندگان نهايي چه کساني هستند." مسلما، ستمکاران هرگز موفق نخواهند شد.
سوء استفاده از روزى هاى خدا
[6:136] آنها حتي قسمتي از محصولات و چارپاياني را كه خدا براي آنها روزي قرار داده است، كنار مي گذارند و به ادعاي خود مي گويند: "اين سهم خداست و اين سهم متعلق به معبودان ماست." اگرچه، آنچه براي معبودانشان كنار گذاشتند، هرگز به خدا نرسيد. در حالي كه سهمي كه براي خدا كنار گذاشتند، همواره براي بتهايشان مصرف شد. واقعا، چه بد قضاوت مي كنند.
[6:137] مشركان، اين چنين از طريق معبودان خود فريب مي خوردند، به حدي كه فرزندان خود را مي كشتند.* درواقع، معبودانشان بر آنها مصيبت بزرگي وارد مي آورند و دين آنها را برايشان مبهم و پيچيده مي كنند. اگر خدا مي خواست، چنين نمي كردند. به آنها و دروغ پردازي هايشان اعتنا نكن.
Footnote
بدعت در دين ممنوع
[6:138] آنها گفتند: "اينها چارپايان و محصولاتي هستند كه حرام شدهاند؛ هيچ كس نبايد از آنها بخورد، مگر ما جايز بدانيم." آنها چنين ادعا كردند.آنها هم چنين سوارشدن بر بعضي از چارپايان را حرام كردند. حتي نام خدا را هنگام قرباني كردن چارپاياني كه مي خوردند، هرگز ذكر نمي كردند. چنين است بدعتهايي كه به او نسبت دادند. او مطمئنا آنها را براي نوآوري هايشان به كيفر خواهد رساند.
[6:139] و نيز گفتند: "آنچه در شكم اين چارپايان است به ما مردان اختصاص دارد و براي زنان ما حرام است،" اما اگر مرده به دنيا مي آمد، به زنان خود اجازه مي دادند كه از آن سهمي داشته باشند. او مسلما آنها را براي بدعتهايشان به كيفر خواهد رساند. اوست حكيم ترين، داناي مطلق.
[6:140] مسلما بازندگان كساني هستند که ابلهانه، از روي ناداني، فرزندان خود را کشتند و چيزهايي را که خدا براي آنها فراهم كرده بود، حرام كردند و از بدعت هايي که به خدا نسبت داده شده بود، پيروي نمودند. آنها گمراه شده اند؛ آنها هدايت نيافتند.
زکات بايد "روز برداشت" داده شود
[6:141] اوست يكتايي که باغ هايي با داربست و بي داربست و درختان نخل و محصولاتي با طعم هاي گوناگون و زيتون و انار ايجاد کرد- ميوه هايي که مشابهند، ولي متفاوت هستند. از ميوه هاي آنها بخوريد و حق واجب را روز برداشت بدهيد و چيزي اسراف نکنيد. او اسراف کنندگان را دوست ندارد.
[6:142] بعضي از چارپايان وسيله بارکشي و حمل و نقل شما هستند و نيز وسايل خواب شما را فراهم مي کنند. از روزي هاي خدا بخوريد و از گام هاي شيطان پيروي نکنيد؛ او سرسخت ترين دشمن شماست.
هرگونه بدعت و حرام کردن مواد غذايي ممنوع
[6:143] هشت نوع از چارپايان: درباره دو نوع گوسفند و دو نوع بز، بگو: "آيا او دو نر را حرام کرد، يا دو ماده را، يا محتواي رحم دو ماده را؟ به من بگوييد چه مي دانيد، اگر راست مي گوييد."
[6:144] درباره دو نوع شتر و دو نوع گاو، بگو: "آيا او دو نر را حرام كرد، يا دو ماده را، يا محتواي رحم دو ماده را؟ آيا شما شاهد بوديد كه خدا اينها را براي شما حرام كرد؟ چه كسي پليدتر از آنان كه چنين دروغهايي بسازند و آنها را به خدا نسبت دهند؟ آنها اين چنين بدون دانش مردم را گمراه مي كنند. خدا چنين مردم پليدي را هدايت نمي كند.
تنها غذاهاي حرام
[6:145] بگو: "در آنچه بر من وحي شده است، غذايي نمي يابم كه خوردن آن براي كسي حرام شده باشد، غير از: (1) مردار، (2) خون جهنده، (3) گوشت خوك، زيرا آلوده است و (4) گوشت حيواناتي كه از روي كفر براي غير خدا نذر و اهدا شدهاند." چنانچه كسي مجبور شود (از اينها بخورد)، اگر عمدا و با سوء نيت نباشد، پس پروردگارت عفوكننده است، مهربان ترين.
[6:146] براي يهوديان حيواناتي را كه سم آنها به هم چسبيده است، حرام كرديم؛ و از گاو و گوسفند، چربي آنها را حرام نموديم، جز آنچه بر پشت، يا در اندرون شكم آنهاست، يا با استخوان ها آميخته است. آن مجازاتي بود براي ستمكارى هايشان و ما راستگو هستيم.
[6:147] اگر تو را باور نكنند، پس بگو: "پروردگار شما صاحب رحمتي است بيكران، ولي مجازات او براي مردم گناهكار اجتناب ناپذير است."
[6:148] مشركان مي گويند: "اگر خدا مي خواست، ما و والدين ما مشرك نمي شديم و چيزي را حرام نمي كرديم." كساني كه پيش از آنها بودند، اين چنين ايمان نياوردند تا اينكه مستحق عذاب ما شدند. بگو: "آيا هيچ دانش ثابت شدهاي داريد كه بتوانيد به ما نشان دهيد؟ شما از چيزي جز گمان پيروي نمي كنيد؛ شما فقط حدس مي زنيد."
قوي ترين استدلال
[6:149] بگو: "محكمترين استدلال از آن خداست؛ اگر او بخواهد مي تواند همه شما را هدايت کند."
[6:150] بگو: "شاهدان خود را بياوريد تا گواهي دهند كه خدا اين و يا آن را حرام كرده است،" اگر گواهي دهند، تو با آنها گواهي نده و از عقايد كساني كه آيات ما را تكذيب مي كنند و كساني كه به آخرت ايمان ندارند و آنان كه از پروردگارشان دور شدهاند، پيروي نكن.
فرمان هاى عمده
[6:151] بگو: "بياييد تا به شما بگويم که پروردگارتان چه چيزهايي را واقعا بر شما حرام کرده است، اينکه: در كنار او هيچ معبودي را قرار ندهيد. به پدر و مادر خود احترام بگذاريد. فرزندانتان را از بيم فقر نکشيد- ما روزي شما و آنها را فراهم مي کنيم. از گناهان بزرگ، چه آشكار و چه پنهان، بپرهيزيد. کسي را نکشيد- خدا زندگي را مقدس قرار داده است- جز براي اجراي عدالت. اينها فرمان هاي اوست بر شما، باشد که بفهميد."
ساير فرمان ها
[6:152] به مال يتيمان دست نزنيد، مگر در نهايت پرهيزكاري تا آنها به بلوغ فكري برسند. هنگام معامله بايد وزن و اندازه كامل را منصفانه بدهيد. ما به هيچ نفسي بيش از توانايي اش تكليف نمي كنيم. هنگام شهادت دادن بايد كاملا عادل باشيد، حتي عليه خويشاوندانتان. به عهد خود با خدا وفا كنيد. اينها فرمان هاي اوست بر شما، باشد كه توجه كنيد.
[6:153] اين است راه من- راهي مستقيم. از آن پيروي كنيد و از راه هاي ديگر پيروي نكنيد، تا مبادا شما را از راه او منحرف سازند. اينها فرمان هاي اوست بر شما، باشد كه نجات يابيد.
[6:154] و ما به موسي کتاب آسماني داديم، کامل با بهترين احکام و شرح تمام جزييات و رحمت و مشعلي روشنگر. باشد که به ديدار پروردگارشان ايمان بياورند.
[6:155] اين نيز کتابي است مبارک که ما آن را نازل کرده ايم؛ از آن پيروي کنيد و زندگي پرهيزكارانه اي را در پيش گيريد. باشد که به رحمت دست يابيد.
[6:156] اکنون ديگر نمي توانيد بگوييد: "کتاب آسماني بر دو گروه پيش از ما نازل شده بود و ما از تعاليم آنها بي اطلاع بوديم."
رياضيات: مدرک نهايي
[6:157] و نمي توانيد بگوييد: "اگر فقط کتابي آسماني بر ما نازل مي شد، ما بهتر از آنها هدايت مي شديم." اکنون کتابي آسماني و اثبات شده از جانب پروردگارتان بر شما آمده است، که رحمت و مشعلي است روشنگر. اينک چه کسي پليدتر از آن که اين مدرک هاي خدا را انکار کند و آنها را ناديده بگيرد؟ کساني که به مدرک هاي ما بي اعتنايي كنند، ما آنها را براي بي توجهي شان به بدترين عذاب گرفتار خواهيم کرد.
شرايط آزمايش
[6:158] آيا آنها منتظرند تا فرشتگان نزدشان بيايند، يا پروردگارت، يا برخي از نشان هاي فيزيكي پروردگارت تجلي كند؟ روزي كه اين اتفاق رخ دهد، ديگر هيچ نفسي از ايمان آوردن بهره اي نخواهد برد، چنانچه پيش از آن ايمان نياورده و با اعمال پرهيزكارانه، منافع ايمان را كسب نكرده باشد.* بگو: "منتظر باشيد؛ ما هم منتظريم."
Footnote
فرقه هاى مذهبي محكوب اند
[6:159] كساني كه خود را به فرقههاي مختلف تقسيم مي كنند، با تو نيستند. قضاوت آنها با خداست، سپس او آنها را از آنچه كرده بودند، مطلع خواهد كرد.
[6:160] هر كس كار نيكي انجام دهد، ده برابر پاداش مي گيرد و هر كس گناهي مرتكب شود، فقط براي همان مجازات مي شود. هيچ كس از كوچكترين بي عدالتي رنج نخواهد برد.
[6:161] بگو: "پروردگار من، مرا در راهي مستقيم هدايت كرده است- دين كامل ابراهيم، يكتاپرستي. او هرگز مشرك نبود."
[6:162] بگو: "نماز من، اعمال عبادي من، زندگي من و مرگ من، همه مطلقا به خدا اختصاص دارد، آن پروردگار عالم.
[6:163] "او شريکي ندارد. اين است آنچه كه به من امر شده است تا به آن ايمان بياورم و من پيشگام تسليم شدگانم."
[6:164] بگو: "آيا غير از خدا پروردگار ديگري بجويم، در حالي كه او پروردگار همه چيز است؟ هيچ نفسي غير از اعمال خود بهرهاي نمي برد و هيچ كس بار ديگري را بر دوش نمي كشد. شما سرانجام، به سوي پروردگارتان مراجعت مي كنيد، سپس او شما را درباره تمام اختلاف هايي كه ايجاد كرديد، آگاه مي سازد."
[6:165] اوست يكتايي كه شما را وارث زمين قرار داد و درجات برخي از شما را بر برخي ديگر برتري داد، تا شما را مطابق با آنچه به شما داده است، بيازمايد. مطمئنا، پروردگار تو در اجراي مجازات باكفايت است و اوست عفوكننده، مهربانترين.