Sura 20, Ta-Ha (Tã Hã)
[20:0] به نام خدا، بخشنده ترين، مهربان ترين.
[20:1] ط. ه.*
Footnote
[20:2] ما قرآن را بر تو نازل نكرديم تا باعث مشقت تو شود.
[20:3] فقط تذكري است براي حرمتگزاران.
[20:4] تنزيلي از جانب خالق زمين و آسمانهاي بلند.
[20:5] بخشندهترين؛ او تمام اقتدار را به دست گرفته است.
[20:6] از آن اوست آنچه در آسمانها و زمين و هرچه مابين آنها و هرچه زير زمين است.
[20:7] چه اعتقادات خود را بيان كني (چه نكني)، او از آن راز آگاه است و حتي از آنچه كه پنهانتر است.
[20:8] خدا: در كنار او خداي ديگري نيست. زيباترين نامها از آن اوست.
[20:9] آيا به سرگذشت موسي توجه كردهاي؟
[20:10] آنگاه كه آتشي ديد، به خانوادهاش گفت: "اينجا بمانيد. من آتشي ديدهام. شايد بتوانم مقداري از آن را براي شما بياورم، يا نزد آتش هدايتي بيابم."
[20:11] هنگامي كه به آن رسيد، ندا داده شد: "اي موسي،
[20:12] "من پروردگار تو هستم؛ نعلينهاي خود را درآور. تو در وادي مقدس طوي هستي."
[20:13] "من تو را برگزيدهام، پس به آنچه وحي مي شود، گوش كن.
[20:14] "من خدا هستم؛ در كنار من خداي ديگري نيست. فقط مرا پرستش کن و نمازها (ارتباط با خدا) را به جا آور تا به ياد من باشي.
تاريخ پايان دنيا مخفي نمي ماند(
[20:15] "ساعت (پايان دنيا) مسلما در حال آمدن است؛ من آن را تقريبا مخفي نگاه خواهم داشت، زيرا هر نفسي بايد سزاي اعمالش را بپردازد.
[20:16] "مبادا كساني كه به آن ايمان ندارند- و از عقايد خود پيروي مي کنند- تو را از آن منحرف کنند، که بازنده شوي.
[20:17] "اين چيست که در دست راست توست، اي موسي؟"
[20:18] او گفت: "اين چوبدست من است. بر آن تکيه مي دهم، با آن گوسفندانم را به چرا مي برم و از آن براي نيازهاي ديگرم استفاده مي کنم."
[20:19] او گفت: "آن را به زمين بينداز، موسي."
[20:20] او آن را به زمين انداخت، درنتيجه به ماري متحرك تبديل شد.
[20:21] او گفت: "آن را بردار؛ نترس. ما آن را به حالت اولش بازمي گردانيم.
[20:22] "و دستت را زير بغل خود نگه دار، آن سپيد و بدون لك بيرون خواهد آمد، مدركي ديگر.
[20:23] "ما اين چنين برخي از نشانههاي بزرگ خود را به تو نشان مي دهيم.
[20:24] "نزد فرعون برو، زيرا او ستمكار شده است."
[20:25] او گفت: "پروردگار من، مرا آرام كن.
[20:26] "و اين كار را برايم آسان گردان.
[20:27] "و گره از زبانم بگشاي.
[20:28] "تا آنها بتوانند سخنم را بفهمند.
[20:29] "و از خانواده ام دستياري برايم تعيين نما.
[20:30] "برادرم هارون را.
[20:31] "مرا با او تقويت كن.
[20:32] "بگذار تا در اين امر شريک من باشد.
[20:33] "باشد كه مدام تو را تجليل كنيم.
[20:34] "و مدام ذكر تو گوييم.
[20:35] "تو بر ما بينا هستي."
[20:36] او گفت: "اي موسي درخواست تو برآورده شد.
[20:37] "ما بار ديگر نعمت خود را بر تو عطا کرده ايم.
[20:38] "هنگامي كه به مادرت وحي كرديم، آنچه را كه وحي كرديم.
[20:39] گفتيم: "او را در صندوقي بگذار، سپس او را در رودخانه بيفكن. رودخانه او را به ساحل خواهد انداخت، تا دشمن من و دشمن وي او را بگيرد. من باران محبت خود را بر تو باراندم و زير نظر خودم ساخته شدي.
[20:40] "خواهرت نزد آنها رفت و گفت: "من دايهاي به شما معرفي مي كنم كه مي تواند کاملا از او مواظبت كند." بدين ترتيب، ما تو را به مادرت بازگردانديم، باشد كه او خوشحال شود و ديگر نگران نباشد. هنگامي كه شخصي را كشتي، ما تو را از عواقب غم انگيزآن نجات داديم؛ درواقع، ما تو را به طور كامل امتحان كرديم. تو سالها با مردم مدين ماندي و اكنون طبق نقشهاي دقيق بازگشتهاي.
[20:41] "من تو را درست براي خود ساختهام.
[20:42] "با برادرت برو، شما با نشانههاي من حمايت شديد و از ياد من غافل نشويد.
[20:43] "نزد فرعون برويد، زيرا او متجاوز شده است.
[20:44] "با او به نرمي و ملايمت صحبت کنيد؛ باشد که توجه کند، يا از حرمتگزاران شود."
[20:45] آنها گفتند: "پروردگارا، ما مي ترسيم که او بر ما حمله برد، يا از حد درگذرد."
[20:46] او گفت: "نترسيد، زيرا من با شما خواهم بود، گوش مي دهم و نظارت مي كنم."
[20:47] "نزد او برويد و بگوييد: "ما دو رسولي هستيم از جانب پروردگار تو. بگذار بني اسراييل بروند. از اذيت و آزار آنها دست بردار. ما از جانب پروردگارت نشانهاي آوردهايم و صلح از آن كساني است كه از هدايت پيروي مي كنند.
[20:48] "بر ما وحي شده است، آنان كه كافر شوند و روي گردانند، حتما گرفتار عذاب خواهند شد."
[20:49] او گفت: "پروردگار شما کيست، اي موسي؟"
[20:50] او گفت: "پروردگار ما يکتايي است که به هر چيز موجوديت بخشيد و هدايتش را به آن عطا کرد."
[20:51] او گفت: "پس تکليف نسل هاي گذشته چه مي شود؟"
[20:52] گفت: "دانش آن در پرونده اي نزد پروردگار من است. پروردگار من هرگز نه اشتباه مي کند و نه فراموش."
[20:53] اوست يكتايي كه زمين را براي شما قابل سكونت قرار داد و در آن جادههايي برايتان هموار كرد. و او از آسمان آب فرو مي فرستد تا ما با آن انواع گياهان متفاوت را برويانيم.
[20:54] بخوريد و چارپايان خود را پرورش دهيد. اينها مدركهايي است كافي براي خردمندان.*
Footnote
[20:55] ما شما را از آن آفريديم، شما را به آن بازمي گردانيم و يک بار ديگر شما را از آن بيرون مي آوريم.
[20:56] ما همه مدركهاي خود را به او نشان داديم، اما او ايمان نياورد و تكذيب كرد.
[20:57] او گفت: "اي موسي، آيا اينجا آمدي تا با شعبده بازي خود ما را از سرزمينمان بيرون كني؟
[20:58] "مطمئنا، ما شعبدهاي مشابه آن به تو نشان خواهيم داد. بنابراين، زماني تعيين كن كه نه ما خلف وعده كنيم و نه تو؛ در مكاني بي طرف."
[20:59] او گفت: "موعد شما روز جشنواره باشد. پس همگي پيش از ظهر حضور يابيم."
[20:60] فرعون نيروهاي خود را احضار كرد و سپس آمد.
[20:61] موسي به آنها گفت: "واي بر شما. آيا دروغ مي سازيد كه با خدا بجنگيد و بدين ترتيب سزاوار عذاب او شويد؟ مطمئنا، چنين دروغ پردازاني شكست خواهند خورد.
[20:62] آنها ضمن اينكه محرمانه مشورت مي كردند، در ميان خودشان اختلاف داشتند.
[20:63] آنها گفتند: "اين دو شعبده بازاني بيش نيستند كه مي خواهند با شعبده بازي خود شما را از سرزمينتان بيرون كنند و روش دلخواه زندگي شما را از بين ببرند.
[20:64] "بياييد در حيلهاي توافق كنيم و در يك صف متحد با آنها روبرو شويم. برنده امروز برتري خواهد داشت.
[20:65] آنها گفتند: "اي موسي، يا بينداز يا ما اول کسي خواهيم بود که مي اندازيم.
[20:66] او گفت: "شما بيندازيد." كه در نتيجه آن به خاطر شعبده بازي شان چنين به نظرش رسيد كه ريسمان ها و عصاهايشان حركت مي كردند.
[20:67] موسي ترسي به دل راه داد.
[20:68] گفتيم: "نترس، تو غلبه خواهي کرد.
[20:69] "آنچه در دست راست خود نگاه داشتي بينداز و آن هرچه را كه به دروغ ساختهاند، خواهد بلعيد. آنچه آنها ساختند بيش از حيله يك شعبده باز نيست. كار شعبده باز به جايي نخواهد رسيد."
اهل فن حق را شناختند
[20:70] شعبده بازان به سجده افتادند و گفتند: "ما به پروردگار هارون و موسي ايمان آورديم."
[20:71] او گفت: "آيا بدون اجازه من به او ايمان آورديد؟ او بايد رئيس شما باشد؛ آن كسي كه به شما شعبده بازي آموخت. من مطمئنا دستها و پاهايتان را خلاف جهت يكديگر قطع خواهم كرد. من شما را بر تنههاي درخت خرما به صليب خواهم كشيد. شما خواهيد فهميد كه كداميك از ما مي تواند بدترين عذاب را وارد كند و چه كسي پايدارتر از ديگري است."
[20:72] آنها گفتند: "ما تو را بر مدرک هاي روشني كه بر ما آمد و بر يكتايي كه ما را آفريد، ترجيح نخواهيم داد. بنابراين، هر حكمي كه مي خواهي صادر كني، صادر كن. تو فقط مي تواني در اين زندگي پست حاكميت كني.
[20:73] "ما به پروردگار خود ايمان آوردهايم، باشد كه او از گناهان ما و آن شعبدهاي كه تو ما را به نمايش آن واداشتي، درگذرد. خدا بسي بهتر است و پاينده."
[20:74] هر كس گناهكار نزد پروردگارش بيايد، به دوزخ گرفتار خواهد شد، جايي كه هرگز نه مي ميرد و نه زنده مي ماند.
[20:75] و اما کساني که مؤمن نزد او بيايند و زندگي پرهيزکارانه اي را گذرانده باشند، به درجات عالي دست مي يابند.
[20:76] مكان جاوداني آنها، باغهاي عدني است كه در زير آن رودخانهها جاري است. چنين است پاداش كساني كه خود را خالص مي كنند.
[20:77] ما به موسي وحي كرديم: "بندگان مرا بيرون ببر و براي آنها در ميان دريا راهي خشك باز كن. از اينكه به دامشان گرفتار شوي، نترس و نگران مباش."
[20:78] فرعون با لشكريانش آنها را دنبال كرد، اما دريا آنها را در كام خود فرو برد، همانطور كه مقدر بود در خود فرو برد.
[20:79] اين چنين، فرعون مردم خود را گمراه كرد؛ او آنها را هدايت نكرد.
[20:80] اي بني اسراييل، ما شما را از دشمنتان رهانيديم، شما را در سمت راست كوه سينا احضار كرديم و براي شما ترنگبين و بلدرچين پايين فرستاديم.
[20:81] از چيزهاي خوبي كه برايتان فراهم كرديم بخوريد و زيادهروي نكنيد، مبادا سزاوار خشم من شويد. هر كس به خشم من گرفتار شود، بازنده شده است.
[20:82] من مطمئنا كساني را كه توبه كنند و ايمان آورند، زندگي پرهيزكارانهاي در پيش گيرند و در راه هدايت ثابت قدم بمانند، مي بخشم.
سرکشي بني اسراييل
[20:83] "چرا با شتاب از قوم خود دور شدي، اي موسي؟"
[20:84] او گفت: "آنها همين نزديکي پشت سر من هستند. من به سوي تو شتافتم، اي پروردگار من. باشد که تو خوشنود شوي."
[20:85] او گفت: "ما قوم تو را پس از عزيمت تو آزموده ايم، ليکن سامري آنها را گمراه کرد."
[20:86] موسي خشمگين و مايوس نزد قوم خود بازگشت و گفت: "اي قوم من، آيا پروردگارتان به شما وعده نداد، وعده اي نيکو؟ آيا نمي توانستيد صبر کنيد؟ آيا مي خواستيد به خشم پروردگار خود گرفتار شويد؟ آيا به اين دليل عهد خود را با من شکستيد؟"
[20:87] آنها گفتند: "ما عمدا پيمان خود را با تو نشکستيم، اما بار جواهرات بر ما سنگيني مي کرد و تصميم گرفتيم بار خود را در اين بيندازيم. اين چيزي است که سامري پيشنهاد کرد."
[20:88] او براي آنها مجسمه گوسالهاي ساخت، كامل با صداي گوساله.* آنها گفتند: "اين خداي شما و خداي موسي است." اين چنين، او فراموش كرد.
Footnote
[20:89] آيا نمي توانستند ببينند که آن نه پاسخي به آنها مي داد و نه قادر بود به آنها سود يا زيان برساند؟
[20:90] و هارون به آنها گفته بود: "اي قوم من، اين امتحاني است براي شما. تنها پروردگار شما آن بخشندهترين است، بنابراين از من پيروي كنيد و از دستورات من اطاعت نماييد."
[20:91] آنها گفتند: "ما به پرستش آن ادامه خواهيم داد، تا اينكه موسي بازگردد."
[20:92] (موسي) گفت: "اي هارون، وقتي ديدي آنها به گمراهي مي روند، چه چيز مانع شد كه
[20:93] "از دستورات من پيروي كني؟ آيا عليه من شورش كردهاي؟"
[20:94] او گفت: "اي پسر مادر من، مرا به ريش و سرم مکش. من از اين ترسيدم که شايد تو بگويي، ميان بني اسراييل جدايي افكندي و از دستوراتم اطاعت نكردي."
[20:95] او گفت: "تو را چه مي شود، اي سامري؟"
[20:96] او گفت: "من چيزي را ديدم که آنها نمي توانستند ببينند. من مشتي (خاک) از مکاني که رسول در آنجا ايستاده بود، برداشتم و آن را به کار بردم (تا با گوساله طلايي مخلوط کنم). فکر من اين کار را به من الهام کرد."*
Footnote
[20:97] او گفت: "پس برو و در طول زندگيت، حتي نزديك هم نشو. تو (براي قضاوت نهايي خود) وقت معيني داري كه هرگز نمي تواني رهايي يابي. به خداي خود كه پرستش مي كردي، نگاه كن؛ ما آن را مي سوزانيم و به دريا مي افكنيم، تا براي هميشه پايين بماند."
جز يک خدا نداريد
[20:98] تنها خداي شما خداست؛ يكتايي كه در كنار او خداي ديگري نيست. دانش او بر همه چيز احاطه دارد.
[20:99] اين چنين برخي از اخبار نسل هاي گذشته را بر تو حکايت مي کنيم. ما از جانب خود پيامي بر تو وحي کرده ايم.
[20:100] کساني که آن را ناديده گيرند، روز رستاخيز بار سنگيني (از گناهان را) بر دوش خواهند کشيد.
[20:101] آنها تا ابد در آن مي مانند؛ چه بار بدي در روز رستاخيز!
[20:102] اين همان روزي است که در صور دميده خواهد شد و در آن روز گناهکاران را کبود احضار خواهيم کرد.
[20:103] آنها در ميان خود زمزمه کنان خواهند گفت: "شما (در زندگي اول) بيش از ده روز به سر نبرده ايد!"
[20:104] ما از گفتارهايشان کاملا آگاهيم. دقيق ترين آنها خواهد گفت: "شما بيش از يک روز به سر نبرده ايد."
روز رستاخيز
[20:105] از تو درباره کوه ها مي پرسند. بگو: "پروردگارم آنها را از ميان خواهد برد."
[20:106] "او آنها را مانند زميني باير و مسطح باقي خواهد گذارد.
[20:107] "حتي کوچک ترين تپه و يا فرورفتگي در آن نخواهي ديد.
[20:108] در آن روز همه بدون كوچكترين انحرافي به دنبال منادي خواهند رفت. تمام صداها در حضور آن بخشنده ترين خاموش خواهد شد؛ چيزي جز زمزمه نخواهي شنيد.
[20:109] در آن روز، شفاعت سودي نخواهد داشت، مگر براي کساني که بخشندهترين به آنها اجازه داده باشد و گفتارشان با خواست او مطابقت کند.
[20:110] او گذشته و آينده آنها را مي داند، در حالي که هيچ کس به دانش او احاطه ندارد.
[20:111] تمام چهره ها به آن زنده پاينده تسليم خواهند شد و کساني که بار ستم هايشان را بر دوش مي کشند، سقوط خواهند کرد.
[20:112] و اما كساني كه اعمال پرهيزكارانه انجام دادند و ايمان داشتند، هيچ ترسي از بي عدالتي يا سختي نخواهند داشت.
[20:113] ما اين چنين آن را نازل کرديم، قرآني عربي و انواع پيش بيني ها را در آن بيان نموديم، باشد که نجات يابند يا باعث شود که توجه کنند.
[20:114] تعالي است خدا، تنها پادشاه حقيقي. در بيان قرآن، پيش از آنکه بر تو وحي شود، عجله نکن و بگو: "پروردگار من، بر دانشم بيفزاي."
انسان در اخذ تصميم راسخ ناموفق ماند(
[20:115] ما در گذشته آدم را آزموديم، ولي او فراموش کرد و ما او را مردد يافتيم.
[20:116] به ياد آور که به فرشتگان گفتيم: "در برابر آدم سجده کنيد. همگي سجده کردند، جز ابليس؛ او نپذيرفت.
[20:117] سپس گفتيم: "اي آدم، اين دشمن تو و دشمن همسر توست. نگذاريد شما را از بهشت بيرون براند، مبادا نگون بخت شويد.
[20:118] "براي تو تضمين شده است که در آنجا نه هرگز گرسنه شوي و نه بي پناه بماني.
[20:119] "در آنجا نه تشنگي خواهي كشيد و نه از گرما رنج خواهي برد."
[20:120] اما شيطان او را وسوسه كرد و گفت: "اي آدم، بگذار درخت جاودانگي و سلطنت دايمي را به تو نشان دهم."
[20:121] آنها از آن خوردند. درنتيجه، بدنهايشان برايشان نمايان شد و سعي كردند با برگ هاي بهشت خود را بپوشانند. آدم اين چنين از پروردگار خود نافرماني كرد و پايين آمد.
[20:122] پس از آن، پروردگارش او را برگزيد. از او درگذشت و او را هدايت کرد.
[20:123] او گفت: "از آنچا پايين برويد، همگي شما. شما دشمنان يكديگر هستيد. هرگاه هدايت از جانب من برايتان بيايد، هر كس از هدايت من پيروي كند، نه به گمراهي خواهد رفت و نه گرفتار بدبختي خواهد شد.
[20:124] "و اما کسي که پيام مرا ناديده بگيرد، زندگي فلاکت باري خواهد داشت و روز رستاخيز، او را نابينا برمي انگيزيم."
[20:125] او خواهد گفت: "پروردگار من، چرا مرا كور احضار كردي، در حالي كه قبلا بينا بودم؟"
[20:126] او خواهد گفت: "زيرا وقتي آيات ما براي تو آمد، آنها را فراموش كردي، اكنون تو فراموش شده اي."
[20:127] اين چنين کساني را که از حد تجاوز مي کنند و آيات پروردگارشان را نمي پذيرند، کيفر مي دهيم. مجازات آخرت بسيار سنگين تر و هميشگي است.
[20:128] آيا هرگز به فکرشان رسيده است که ما چندين نسل پيشين را به هلاکت رسانده ايم؟ اينک آنها در خانه هاي کساني که پيش از آنها بودند، راه مي روند. اينها نشانه هايي است براي خردمندان.
[20:129] اگر به خاطر نقشه از پيش مقدرشده پروردگارت نبود، فورا قضاوت شده بودند.
[20:130] بنابراين، در مقابل سخنانشان صبور باش و پيش از طلوع آفتاب و پيش از غروب آفتاب پروردگارت را ستايش و تجليل کن و همين طور در طي شب و دو انتهاي روز او را تسبيح گوي، باشد كه شاد و خرسند شوي.
[20:131] و به آنچه به ديگران عنايت کرديم، طمع نکن. اينها تجملات موقتي اين دنياست تا آنها را بدان وسيله مورد آزمايش قرار دهيم. آنچه پروردگارت براي تو فراهم مي کند، بسيار بهتر است و جاودانه.
مسئوليت والدين
[20:132] بايد به خانواده خود سفارش كني تا نمازها (ارتباط با خدا) را به جا آورند و صبورانه در انجام آن ثابت قدم باشند. ما از تو روزي نمي خواهيم؛ ما هستيم كه روزي تو را فراهم مي كنيم. پيروزي نهايي متعلق به پرهيزكاران است.
رسول براي چه؟
[20:133] آنها گفتند: "اي کاش او مي توانست از جانب پروردگارش معجزه اي به ما نشان دهد!" آيا آنها با پيامهاي پيشين به اندازه كافي معجزه دريافت نكردند؟
[20:134] اگر آنها را پيش از اين هلاک کرده بوديم، مي گفتند: "پروردگارا، اگر رسولي براي ما فرستاده بودي، از آيات تو پيروي مي کرديم، و از اين ننگ و ذلت اجتناب مي ورزيديم."
[20:135] بگو: "همه ما در انتظار هستيم، پس منتظر باشيد؛ مسلما خواهيد فهميد که چه كساني در راه درست هستند و چه كساني حقيقتا هدايت شدهاند."